![](/media/lib/241/n-wilamowice-f95ec8d41f5a199b127ed0d352e30890.jpg)
Badacze UW chcą uratować język wilamowski
2 marca 2016, 11:31Jest pierwszym językiem dla zaledwie około 30 osób - mieszkańców miasteczka Wilamowice. Choć powstał w połowie XIII wieku, to dziś grozi mu wymarcie. Badacze z Uniwersytetu Warszawskiego rozpoczęli projekt, który ma ocalić od zapomnienia język wilamowski.
![](/media/lib/418/n-nadprzwodnictwo-9bf1e8c3a433aafc87600638b4f039db.jpg)
Nadprzewodnictwo w rekordowo wysokiej temperaturze
25 sierpnia 2020, 04:19Naukowcy z CeNT UW we współpracy z badaczami z Polski, Włoch i Chin jako pierwsi oszacowali temperaturę, w jakiej mogą pracować nadprzewodniki oparte o związki srebra i fluoru. Uzyskana wartość jest bliska 200 K (-73 °C), czyli znacząco więcej niż 135 K (-138 °C) dla dotychczasowych rekordzistów – związków miedzi i tlenu. O badaniach można przeczytać w czasopiśmie Physical Review Materials.
![](/media/lib/571/n-ostriv1-41408097cd97e0804b5d4399c4e01ecb.jpg)
Niezwykły cmentarz w pobliżu Kijowa łączy Ruś Kijowską, Polskę i plemiona Bałtów
30 stycznia 2024, 11:12Na pochodzącym z X/XI wieku cmentarzu w pobliżu wsi Ostriv 80 km na południe od Kijowa nad rzeką Roś, archeolodzy odkryli pochówki kobiet z owijającymi szyję naszyjnikami z brązu. Najbliższe podobne naszyjniki znaleziono na północnym-wschodzie Polski we wsi Szurpiły w pobliżu granicy z Litwą. Na cmentarzu w Ostrivie znajduje się ponad 100 pochówków kobiet i mężczyzn. Dotychczas znaleziono tam broń, biżuterię, archeolodzy stwierdzili, że część zmarłych chowano w drewnianych trumnach, a u stóp niektórych z nich pozostawiono wiadra.
![](/media/lib/301/n-aksjony-6a10be351ce75e8705b676dd87ab2701.jpg)
Poszukiwania ciemnej materii: Kurczą się kryjówki dla aksjonów
15 lutego 2018, 11:48Gdyby istniały, aksjony – jedne z kandydatów na cząstki zagadkowej ciemnej materii – mogłyby oddziaływać z materią tworzącą nasz świat, jednak musiałyby to robić znacznie, znacznie słabiej niż się dotychczas wydawało. Nowe, rygorystyczne ograniczenia na właściwości aksjonów narzucił międzynarodowy zespół naukowców odpowiedzialnych za eksperyment nEDM.
![](/media/lib/449/n-obszar-wykopu-podczas-prac-1024x576-2dd664c462e34c99902470b5ea194d1a.jpg)
Małopolska: we Wrzępi zbadano wielkie centrum produkcji garncarskiej z okresu wpływów rzymskich
26 marca 2021, 11:27We Wrzępi (woj. małopolskie) archeolodzy badali pozostałości wielkiego centrum produkcji garncarskiej sprzed ponad 1700 lat. Składa się na nie ok. 130 pieców. Jest to stanowisko kultury przeworskiej. [...] W świetle obecnej wiedzy jest to nie tylko największe tego typu stanowisko produkcyjne na [dzisiejszych] ziemiach polskich, ale także jedno z największych w całej barbarzyńskiej Europie okresu rzymskiego. Jedynym porównywalnym pod względem liczby pieców miejscem jest wielkie centrum produkcji z Medieșu Aurit w Rumunii, gdzie badacze, także na podstawie badań magnetycznych, szacują liczbę na ponad 200 pieców - podkreśla Jan Bulas.
![](/media/lib/364/n-gerda-cf366a71bb62dd1e4b4ffde34816b989.jpg)
Naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego badają naturę neutrina
10 września 2019, 05:24Celem eksperymentu GERDA jest badanie natury neutrina i próba wyznaczenia jego masy efektywnej. Wykorzystywana do tego jest jedna z najbardziej czułych metod, jaką jest obserwacja podwójnego bezneutrinowego rozpadu beta (0νββ). GERDA jest projektem europejskim, zrzeszającym naukowców z 16 instytutów badawczych i uniwersytetów z Niemiec, Włoch, Rosji, Polski, Szwajcarii i Belgii.
![](/media/lib/497/n-dziecko-d3828f66cd275d7cbdbaa3bd0acb3cbc.jpg)
Polskie dzieci zaczęły chorować na tajemnicze zapalenie wątroby
1 maja 2022, 10:15Do Polski dotarło tajemnicze zapalenie wątroby u dzieci. Przed kilkoma tygodniami Szkocja zaalarmowała świat informując o zaobserwowaniu u dzieci gwałtownego wzrostu liczby przypadków ciężkiego zapalenia wątroby o nieznanej etiologii. Podobny wzrost zaobserwowano też w Anglii i USA, a od tamtego czasu pojawiły się podobne doniesienia z Japonii i kilku krajów Europy.
![](/media/lib/88/n-alan_turing_photo-9d71b1203eac551834a1c7ff930ca5e8.jpg)
Krewny Alana Turinga wesprze budowę Muzeum Enigmy w Poznaniu
25 maja 2016, 16:33Goszczący w Poznaniu bratanek brytyjskiego kryptologa Alana Turinga, sir John Dermot Turing, obiecał pomoc w tworzeniu Muzeum Enigmy. Placówka upamiętniająca zasługi polskich matematyków i kryptologów w złamaniu kodu Enigmy powstać ma w Poznaniu do 2018 roku.
![](/media/lib/420/n-erc-25ac7dbb534900bde03b4205393e426d.jpg)
Polscy studenci na kwarantannie. Zwycięzcy zawodów łazików marsjańskich wycofali się z ERC 2020
7 września 2020, 12:04Drużyna Impuls z Politechniki Świętokrzyskiej, która zwyciężyła dwie ostatnie edycje organizowanych od 2014 r. Europejskich Zawodów Łazików Marsjańskich (ERC), wycofała się z tegorocznej rywalizacji. Dwóch członków zespołu zostało bowiem skierowanych na kwarantannę.
![](/media/lib/599/n-wilnokorona-765de94943f2a30978353163c733b6e7.jpg)
Insygnia grobowe władców państwa polsko-litewskiego odkryte w podziemiach katedry w Wilnie
9 stycznia 2025, 16:51W tajnej skrytce w podziemiach Katedry w Wilnie odkryto insygnia grobowe władców państwa polsko-litewskiego. Korona grobowa króla Polski i Wielkiego Księcia Litewskiego Aleksandra Jagiellończyka; korona grobowa, medalion, pierścień, łańcuch i tabliczka natrumienna królowej Elżbiety Habsburżanki, pierwszej żony Zygmunta Augusta; korona grobowa, berło, trzy pierścienie, jabłko królewskie, łańcuch oraz dwie tabliczki natrumienne Barbary Radziwiłłówny, drugiej żony Zygmunta Augusta czekały w skrytce przez niemal 90 lat.